Eva Rabaey, Herbestemming Sint-Augustinuskerk

Als herbestemming voor de Sint-Augustinuskerk in Vorst koos ik voor een sociaal-maatschappelijk-cultureel concept. Gezien het publiek in Brussel zeer divers en multicultureel is, wil ik met dit project een zo breed mogelijk publiek aantrekken. Mijn opzet is om deze imposante ruimte te benutten voor verscheidene doeleinden waaronder bibliotheek, bar, expositieruimte en polyvalente ruimte voor onder andere concerten, lezingen,… Op deze manier wil ik een multifunctionele ruimte creëren. Door het herbestemmen van deze kerk laat ik de bezoekers op een ontspannen manier samenkomen, omringd door boeken, kunst, muziek,… terwijl ze de schoonheid van het gebouw ontdekken. Een moment van rust en verstilling in de drukke stad.

Omdat ik over een enorme ruimte binnen in de kerk beschikte, heb ik verschillende zones en hoeken gecreëerd die elk een afzonderlijke functie hebben (leesruimtes, expositieruimtes, computerruimtes,…). Centraal, rond de vier pijlers van de toren, is een enorme cirkelvormige bibliotheek ontworpen, met een doorsnede van negen en een halve meter en een hoogte van acht meter. De bibliotheek volgt de ronde vormen van de kerk. Hierdoor was een opsplitsing in zones mogelijk. De polyvalente ruimte bevindt zich onder de centrale toren en wordt omsloten door de bibliotheek. Aldus kon een geluiddempend effect naar de polyvalente ruimte toe gerealiseerd worden.

De bibliotheek omvat vier grote schuifdeuren, die gesloten blijven tijdens een event en achteraf geopend kunnen worden. Door de deuren te openen, wordt de barzone toegankelijk gemaakt. Om de barzone uit te breiden, kan de polyvalente ruimte binnen de bibliotheek door het publiek worden ingenomen. Er is dan ook niet gewerkt met vaste zitelementen, zodat deze op elk moment verplaatst kunnen worden.

Tussen de wanden van de bibliotheek is er een trap ingewerkt die over twee verdiepingen gaat. Aan de buitenzijde van de bibliotheek werd ook nog een wenteltrap toegevoegd. De trap refereert naar het vroegere preekstoelgedeelte in de kerk, en leidt rechtstreeks naar de archiefruimte op de tweede verdieping.

Bij het ontwerpen van de bar heb ik rekening gehouden met de bestaande vorm van de tribune. De bar is opgesteld in een boogvorm. Aan beide zijden van de bar leidt een trap naar de tribune waar het publiek kan plaatsnemen onder de prachtige glasramen.

Binnen de vier kwartrondes heb ik zitbanken voorzien. In de vroegere biechthokjes is er nu ook een uitsparing met een knus zithoekje. Twee gespiegelde trappen lopen over vanuit de zitbanken naar de eerste verdieping.

Over het ganse gelijkvloers werden de wanden met een lambrisering in roestrode kleur bekleed, dezelfde kleur als de zitbanken in de vier kwartrondes. De lambrisering loopt door op hetzelfde niveau van de bovenrand van de vroegere biechthokjes. Hierdoor kon het geheel mooi gestroomlijnd worden. Tevens wordt de enorme hoogte van de ruimte gebroken. Zo voelt de ruimte warmer en gezelliger aan.

In mijn project werkte ik eveneens naar de hoogte toe. Zo creëerde ik tussenverdiepingen om helemaal tot boven in de toren te kunnen klimmen. Hoe hoger je klimt, hoe meer je in kleinere en stillere ruimtes terecht komt. Het publiek kan er plaats nemen, tot rust en bezinning komen, en de schoonheid van de kerk bewonderen.

De derde verdieping heb ik gespiegeld naar de andere kant van de toren. Door het plaatsen van twee raampartijen is er contact behouden met de linker- en rechterruimte, en wordt er ook meer lichtinval verkregen. Op deze verdieping heb ik twee lange tafels voorzien waaraan eventueel kan worden vergaderd.

Bij de keuze van de kleuren is rekening gehouden met deze die in de glasramen voorkomen. Er werd geopteerd voor blauw en rood, twee kleuren die elkaar samen versterken. De bibliotheek is vervaardigd uit blauw gebeitst hout. Hout zal het geluid gaan opnemen en is dus een uitstekende geluidsisolator. De zitbanken, de tafels, de stoelen en de borstwering van de trappen naar de eerste verdieping toe bestaan uit blauw en rood gepoedercoat staal. Dit materiaal is sterk en onderhoudsvriendelijk. Voor de trappen op de tussenverdiepingen heb ik gewerkt met spijltjes, omdat deze dezelfde ritmering van de boekenkast overnemen. De parketvloer is wederom in blauw gebeitst hout en zorgt voor een warm en gezellig gevoel. De gietvloer op de gelijkvloerse verdieping is in dezelfde roestrode kleur als de zitbanken van de kwartronden, de trappen naar de eerste verdieping, de bar en de lambrisering. Aldus kon een mooi geheel gecreëerd worden.

As a new destination for the Sint-Augustine church in Vorst, I opted for a social-cultural concept. Since the public in Brussels is very diverse and multicultural, I want to attract as wide an audience as possible with this project. My intention is to use this impressive space for various purposes, including a library, bar, exhibition space and multipurpose space for concerts, lectures, etc. In this way I want to create a multifunctional space. By repurposing this church, I allow visitors to come together in a relaxed way, surrounded by books, art, music,… while discovering the beauty of the building. A moment of peace and tranquility in the busy city.

Since I had a huge space inside the church, I created different zones and corners, each of which has a separate function (reading rooms, exhibition rooms, computer rooms,…). Centrally, around the four pillars of the tower, an enormous circular library has been designed, with a diameter of nine and a half meters and a height of eight meters. The library follows the round shapes of the church. This allowed for a division into zones. The multipurpose room is located under the central tower and is enclosed by the library. In this way, a sound-absorbing effect towards the multipurpose space could be achieved.

The library comprises four large sliding doors, which remain closed during an event and can be opened afterwards. By opening the doors, the bar area is made accessible. To expand the bar area, the multipurpose space within the library can be occupied by the public. Fixed seating elements have therefore not been used, so that they can be moved at any time.

Between the walls of the library there is a staircase that goes over two floors. A spiral staircase was also added to the outside of the library. The staircase refers to the former pulpit area in the church, and leads directly to the archive room on the second floor.

When designing the bar, I took into account the existing shape of the stand. The bar is arranged in an arc shape. On both sides of the bar, a staircase leads to the grandstand where the audience can take a seat under the beautiful stained glass windows.

Within the four quarter rounds I have provided benches. In the former confessional booths there is now also a recess with a cozy sitting area. Two mirrored staircases lead from the benches to the first floor.

Across the entire ground floor, the walls were covered with paneling in a rust-red colour, the same color as the benches in the four quarter rounds. The paneling continues at the same level as the upper edge of the former confessional booths. This allowed the whole to be nicely streamlined. The enormous height of space is also broken. This makes the room feel warmer and cozier.

In my project I also worked towards the height. For example, I created mezzanines to be able to climb all the way to the top of the tower. The higher you climb, the more you end up in smaller and quieter spaces. The public can take a seat, relax and contemplate, and admire the beauty of the church.

I mirrored the third floor to the other side of the tower. By placing two windows, contact is maintained with the left and right space, and more light is also obtained. On this floor I have provided two long tables where meetings can be held.

The choice of colors takes into account those that occur in the stained glass windows. Blue and red were chosen, two colors that reinforce each other. The library is made of blue stained wood. Wood will absorb the sound and is therefore an excellent sound insulator. The benches, tables, chairs and parapet of the stairs to the first floor consist of blue and red powder-coated steel. This material is strong and easy to maintain. For the stairs on the mezzanine floors I used bars, because they take over the same rhythm of the bookcase. The parquet floor is again in blue stained wood and provides a warm and cozy feeling. The cast floor on the ground floor is in the same rust red color as the benches of the quarter rounds, the stairs to the first floor, the bar and the panelling. Thus a beautiful whole could be created.